Żelazo
Żelazo jest jednym z mikroelementów niezbędnych dla sprawnego funkcjonowania naszego organizmu. Jest składnikiem hemoglobiny – czerwonego barwnika krwi oraz wielu enzymów i białek, które regulują rozmaite podstawowe reakcje chemiczne. Żelazo odpowiada za uzyskiwanie energii, dobrą pracę mięśni i serca, wystarczającą ilość krwi, za podziały komórek, sprawny układ odpornościowy i hormonalny.
Najważniejsze funkcje żelaza:
- pomaga w prawidłowej produkcji krwinek czerwonych (erytrocytów) i hemoglobiny i poprzez to pomaga w prawidłowym transporcie tlenu do komórek całego ciała; żelazo wchodzi w skład hemoglobiny (białka transportującego tlen) i mioglobiny (białka magazynującego tlen w mięśniach)
- pomaga w uzyskiwaniu energii – żelazo wchodzi w skład wielu enzymów biorących udział w produkowaniu energii, chodzi tu o wszelką energię potrzebną do podtrzymania życia i podstawowych procesów, a także energię do pracy mięśni szkieletowych i mięśnia sercowego
- pomaga w odtruwaniu – wchodzi w skład enzymów antyoksydacyjnych i odtruwających (unieszkodliwianie wszelkich substancji toksycznych i leków), zwłaszcza w wątrobie
- pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, obniża poziom histaminy
Żelazo jest pierwiastkiem bardzo istotnym. Nasz organizm ma rozwinięte szczególne mechanizmy, aby zadbać o jego właściwy poziom we krwi i tkankach. Jest to bardzo przemyślana gospodarka. Zarówno niedobór jak i nadmiar nie wychodzi nam na dobre. Częściej jednak mamy niedobory, z różnych powodów.
Objawy niedoboru żelaza:
- osłabienie, ciągłe zmęczenie, znużenie, brak chęci do życia”, brak energii, nawet depresja
- trudności z koncentracją i pamięcią, zawroty głowy, a w konsekwencji problemy z nauką i pracą
- niepokój, bezsenność, drażliwość, wrażliwość na przestraszenie
- skłonność do omdleń
- osłabienie siły mięśni i łatwe męczenie się
- trudności z oddychaniem
- bladość twarzy i skóry, bladość dziąseł, spojówek i nasady paznokci
- pęknięcia w kącikach ust
- osłabienie popędu płciowego
- wypadanie włosów, przedwczesne siwienie włosów
- łamliwe paznokcie
- przyspieszone bicie serca
- drętwienie i drżenie stóp
- zespół zimnych dłoni i stóp
- utrata smaku i węchu
- siniaki i krwawienia z byle powodu
- owrzodzenia języka i jamy ustnej
- zaparcia
- ograniczenie wzrostu
- wycieńczenie organizmu
Przyczyny niedoboru żelaza – mogą być rozmaite:
- za mało żelaza w diecie – nieprawidłowa dieta i styl życia
- zaburzenia wchłaniania żelaza – może być spowodowane niedokwaśnością żołądka, alergiami pokarmowymi
- choroba wrzodowa
- przewlekłe zakażenia
- częste krwotoki z przewodu pokarmowego
- obfite krwawienia miesiączkowe i inne ginekologiczne
- hemoroidy
- częste biegunki i wymioty
Na niedobory żelaza najbardziej narażone są dzieci i nastolatki oraz kobiety, zwłaszcza kobiety w ciąży, karmiące i te, u których występują obfite krwawienia miesiączkowe. Problemy z żelazem mogą mieć wegetarianie, jeśli nie uda im się dostarczyć wystarczającej ilości tego pierwiastka w diecie roślinnej (lub nie wybierają naprawdę dobrych produktów). Niedobór żelaza może dotyczyć też osób starszych, ponieważ zwykle mają osłabione wchłanianie.
Niedobór żelaza prowadzi do anemii (niedokrwistości). Prowadzi także do uszkodzenia błon śluzowych, które związane jest z upośledzeniem wchłaniania składników pokarmowych.
Niedokrwistość nie zawsze wynika z niedoboru żelaza. Może do niej prowadzić niedobór witamin z grupy B: witaminy B12 i kwasu foliowego. Na wchłanianie żelaza wpływa także witamina C i miedź – są tutaj niezbędne.
Podobnie jak białko czy wapń, żelazo wymaga zetknięcia się już w żołądku ze środowiskiem kwaśnym, e celu rozkładu na drobniejsze cząstki. Pomagają mu w tym niektóre aminokwasy i glukoza (cukier). Żelazo najlepiej zażywać podczas posiłku, który zawiera naturalną witaminę C (lub z witaminą C w postaci dobrego suplementu).
Dzienne zapotrzebowanie na żelazo wynosi średnio 14-15 mg (wg UE). Zwykle jest to zakres 10-18 mg, dla kobiet 18-19 mg, dla mężczyzn 14 mg. W przypadku kobiet aż do momentu menopauzy zapotrzebowanie na żelazo jest większe, a konkretna dawka jest kwestią indywidualną (ze względu na utratę różnej ilości krwi w czasie miesiączki).
Naturalne źródła żelaza:
- produkty zwierzęce – wołowina, wątróbka wołowa, drobiowa, mięso królika, żółta jaj
- produkty roślinne – zielone warzywa, warzywa liściaste, glony morskie, mikro-algi (spirulina), rośliny strączkowe, rośliny korzeniowe, buraki, czerwona kapusta, produkty pełnoziarniste
- zioła – mięta, kozieradka, pokrzywa, majeranek, natka pietruszki, liście selera
Chelat żelaza Albion firmy Swanson to preparat uzupełniający żelazo o bardzo wysokiej przyswajalności.
1 kapsułka dostarcza:
18mg żelaza w postaci chelatu Albion (diglicynian żelaza) oraz 45 mg Optimum Abzorption® complex (kompleks wspomagający wchłanianie), zawierający imbir (korzeń), pieprz (owoc Piper longum i Piper nigrum) w równych ilościach.
Zalecana dawka to 1 kapsułka dziennie.